
పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వం మహమ్మద్ ఆసిమ్ మాలిక్ను ఎన్ఎస్ఏగా అదనపు బాధ్యతలతో నియమించినట్లు అధికారిక నోటిఫికేషన్ జారీ చేసింది. 2024 సెప్టెంబర్ నుంచి ఐఎస్ఐ చీఫ్గా ఉన్న మాలిక్, ఈ ద్వంద్వ పాత్రల ద్వారా పాక్ భద్రతా వ్యవస్థలో కీలక పాత్ర పోషించనున్నారు. ఆయన గతంలో పాక్ ఆర్మీ జనరల్ హెడ్క్వార్టర్స్లో అడ్జుటెంట్ జనరల్గా మిలిటరీ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ వ్యవహారాలను పర్యవేక్షించారు. ఈ సమయంలో మాజీ ప్రధాని ఇమ్రాన్ ఖాన్ అరెస్టు, ఆయన మద్దతుదారుల ఆందోళనల అణచివేత వంటి సంఘటనల్లో మాలిక్ ప్రముఖ పాత్ర పోషించారు.
రెండు డివిజన్ల అనుభవం..
మాలిక్ బలోచిస్థాన్, దక్షిణ వజీరిస్థాన్లో ఆర్మీ డివిజన్లకు నాయకత్వం వహించిన అనుభవం కలిగిన అధికారి. ఆయన కఠిన నిర్ణయాలు, సవాళ్లను ఎదుర్కొనే సామర్థ్యం ఆయనను పాక్ సైనిక వ్యవస్థలో గౌరవనీయ వ్యక్తిగా నిలిపాయి. యుఎస్లోని ఫోర్ట్ లీవెన్వర్త్, యూకేలోని రాయల్ కాలేజ్ ఆఫ్ డిఫెన్స్ స్టడీస్లో శిక్షణ, ఇస్లామాబాద్ విశ్వవిద్యాలయం నుంచి యూఎస్–పాక్ సంబంధాలపై పీహెచ్డీ మాలిక్ విద్యా, సైనిక నైపుణ్యాలు ఈ క్లిష్ట సమయంలో పాకిస్థాన్కు కీలకంగా మారాయి.
ఉద్రిక్తతలకు కారణం
పహల్గాంలో జరిగిన ఉగ్రదాడి వెనుక లష్కర్–ఏ–తొయిబాతో అనుబంధం ఉన్న రెసిస్టెన్స్ ఫ్రంట్ (టీఆర్ఎఫ్) ఉందని భారత్ ఆరోపిస్తోంది. ఈ దాడిలో ముగ్గురు ఉగ్రవాదులుఇద్దరు పాక్ జాతీయులు, ఒకరు స్థానికుడు పాల్గొన్నట్లు భారత పోలీసులు గుర్తించారు. అయితే, పాకిస్థాన్ ఈ ఆరోపణలను తోసిపుచ్చి, నిష్పక్షపాత విచారణకు సిద్ధమని పేర్కొంది.
దాడి తర్వాత భారత్ కఠిన చర్యలు..
సింధు జల ఒప్పందం రద్దు: 1960 నుంచి అమల్లో ఉన్న ఈ ఒప్పందాన్ని రద్దు చేస్తూ భారత్ నిర్ణయం తీసుకుంది, దీనిని పాక్ ‘‘యుద్ధ చర్య’’గా భావిస్తోంది.
దౌత్య సంబంధాల తగ్గింపు: పాక్ పౌరుల వీసాల రద్దు, అటారీ–వాఘా సరిహద్దు మూసివేత, 48 గంటల్లో పాక్ పౌరులు భారత్ వీడాలని ఆదేశాలు.
సైనిక సన్నద్ధత: ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ త్రివిధ దళాలకు ‘‘పూర్తి ఆపరేషనల్ స్వేచ్ఛ’’ ఇస్తూ దాడుల సమయం, లక్ష్యాలను నిర్ణయించే అధికారం ఇచ్చారు.
సరిహద్దులో కవ్వింపులు: వరుస కాల్పులు
పహల్గాం దాడి తర్వాత నియంత్రణ రేఖ (ఎల్ఓసీ) వెంబడి ఉద్రిక్తతలు కొనసాగుతున్నాయి. పాక్ సైన్యం వరుసగా ఏడో రోజు కాల్పుల విరమణ ఒప్పందాన్ని ఉల్లంఘించింది. ఉరి, కుప్వారా, అఖ్నూర్, నౌషేరా, సుందర్బనీ సెక్టార్లలో భారత సైనిక స్థావరాలపై కాల్పులు జరిపింది. భారత సైన్యం వీటిని ‘‘వేగంగా, సమర్థవంతంగా’’ తిప్పికొట్టింది.
ఈ కవ్వింపులపై భారత్–పాక్ మిలిటరీ ఆపరేషన్స్ డైరెక్టర్ జనరల్స్ హాట్లైన్ ద్వారా చర్చించారు. భారత్ పాకిస్థాన్ను గట్టిగా హెచ్చరించినట్లు తెలుస్తోంది. అదనంగా, పాక్ సైన్యం ఒక భారత డ్రోన్ను కూల్చినట్లు రిపోర్టులు వచ్చాయి, అయితే ఈ ఘటనలో ఎటువంటి ప్రాణనష్టం జరగలేదు.
ఎలక్ట్రానిక్ వార్ఫేర్ ఆధిపత్యం
పహల్గాం దాడి తర్వాత భారత్ తన ఎలక్ట్రానిక్ వార్ఫేర్ (EW) సామర్థ్యాలను మరింత బలోపేతం చేసింది. పాక్ సైనిక విమానాలు, డ్రోన్లు, గైడెడ్ మిసైళ్ల నేవిగేషన్ సిగ్నల్స్ను జామ్ చేసేందుకు పశ్చిమ సరిహద్దుల్లో 50కి పైగా ఉగి వ్యవస్థలను మోహరించింది. రఫేల్ విమానాల్లోని SPECTRA సూట్స్, నావికాదళ శక్తి సిస్టమ్స్ కూడా ఈ జామింగ్ సామర్థ్యాన్ని మరింత పెంచాయి. ఈ చర్యలు పాక్ సైన్యం లక్ష్యాలను గుర్తించడంలో గందరగోళానికి గురిచేస్తున్నాయి.
అదనంగా, భారత్ ఏప్రిల్ 30 నుంచి మే 23 వరకు పాక్ విమానాలకు నోటీస్ టు ఎయిర్మెన్ (NOTAM) జారీ చేసింది, దీంతో పాక్ విమానాలు చైనా, శ్రీలంక గగనతలాల మీదుగా ప్రయాణించాల్సి వచ్చింది. ఈ చర్య పాక్ విమానయాన రంగంపై ఆర్థిక, లాజిస్టిక్ ఒత్తిడిని కలిగించింది.
సైనిక, రాజకీయ అస్థిరత
పహల్గాం దాడి తర్వాత భారత్ చర్యలు పాకిస్థాన్లో ఆందోళన కలిగించాయి. పాక్ సమాచార, ప్రసార శాఖ మంత్రి అత్తాఉల్లా తారార్, భారత్ 24–36 గంటల్లో సైనిక దాడులు చేపట్టవచ్చని ‘‘విశ్వసనీయ ఇంటెలిజెన్స్’’ ఆధారంగా హెచ్చరించారు. ఈ భయంతో పాక్ సైన్యం సరిహద్దులకు అదనపు బలగాలను మోహరించింది. అంతేకాదు, పాక్ సైన్యంలో అసంతప్తి కూడా వ్యక్తమవుతోందిగత 72 గంటల్లో 1,450 మంది సైనికులు, 250 మంది అధికారులు రాజీనామా చేసినట్లు లెఫ్టినెంట్ జనరల్ ఉమర్ అహ్మద్ బుఖారీ ఆర్మీ చీఫ్ ఆసిమ్ మునీర్కు లేఖ రాసినట్లు రిపోర్టులు వచ్చాయి. అదనంగా, పాక్ ఆర్మీ చీఫ్ జనరల్ ఆసిమ్ మునీర్ దేశం వీడినట్లు సోషల్ మీడియాలో ఊహాగానాలు వ్యాపించాయి, అయితే ఇవి ధవీకరించబడలేదు. మునీర్ ఇటీవల కశ్మీర్పై చేసిన వ్యాఖ్యలు భారత్లో విమర్శలకు దారితీశాయి, ఇవి ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచాయి.
పహల్గాం దాడి భారత్–పాకిస్థాన్ మధ్య ఉద్రిక్తతలను గరిష్ఠ స్థాయికి చేర్చింది. ఆసిమ్ మాలిక్ను ఎన్ఎస్ఏగా నియమించడం ద్వారా పాకిస్థాన్ తన భద్రతా వ్యవస్థను బలోపేతం చేస్తోంది, అయితే భారత్ EW సామర్థ్యాలు, సైనిక సన్నద్ధత, దౌత్య చర్యలు పాక్పై ఒత్తిడిని పెంచుతున్నాయి. సరిహద్దులో కొనసాగుతున్న కవ్వింపులు, అంతర్జాతీయ ఆందోళనల నడుమ ఈ సంక్షోభం ఎటువైపు మళ్తుందనేది కాలమే నిర్ణయిస్తుంది.